ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ

ΑΝΕΥΡΥΣΜΑ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΑΟΡΤΗΣ | ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ

Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής ονομάζουμε τη διάταση της κοιλιακής αορτής. Η αορτή είναι το μεγαλύτερο αγγείο του σώματός μας και μεταφέρει το αίμα από την καρδιά προς όλα τα μέρη του σώματος μας. Πορεύεται μέσα στον θώρακα και την κοιλιά μας. Πιθανή ρήξη της αορτής λόγο ανευρύσματος οδηγεί σε κατακλυσμιαία εσωτερική αιμορραγία.

Ανάλογα με το μέγεθος και το ρυθμό αύξησης του ανευρύσματος η αντιμετώπιση διαφέρει από απλή παρακολούθηση έως και χειρουργική αποκατάσταση Μετά τη διάγνωση του ανευρύσματος θα πρέπει να παρακολουθούμε στενά το μέγεθός του προκειμένου να αποφασιστεί ο τρόπος θεραπείας. Είναι σημαντικό τα ανευρύσματα κοιλιακής αορτής να θεραπεύονται πριν τη ρήξη τους. Η ρήξη των ανευρυσμάτων συνοδεύεται από μεγάλα ποσοστά θνητότητας και νοσηρότητας.

Συμπτώματα

Τα ανευρύσματα κοιλιακής αορτής συνήθως μεγαλώνουν σιγά και τις περισσότερες φορές χωρίς να δίνουν συμπτώματα, γεγονός που κάνει τη διάγνωση τους δύσκολη. Αρκετά ανευρύσματα δεν εμφανίζουν ποτέ ρήξη, κάποια άλλα παραμένουν μικρά τα περισσότερα όμως μεγεθύνονται με την πάροδο του χρόνου. Η πρόβλεψη του ρυθμού αυξήσεις ενός ανευρύσματος είναι αδύνατη.

Καθώς το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής μεγαλώνει οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίσουν τα παρακάτω συμπτώματα:

• αίσθημα παλμών στην κοιλιά
• βαθύ και συνεχή πόνο στην κοιλιά η στην πλάγια κοιλιακή χώρα
• πόνο στην πλάτη

Εάν εμφανίσετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα και ιδιαίτερα ξαφνικό και έντονο πόνο στην πλάτη ή στη κοιλιά συνοδευόμενο από πτώση της πίεσης, αναζητήστε επείγουσα ιατρική βοήθεια.

Πότε πρέπει να επισκεφτώ το γιατρό μου

Πρέπει να προγραμματίσετε μία επίσκεψη στον αγγειοχειρουργό σας αν έχετε κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα. Το κάπνισμα και το αντρικό φύλο αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες για εμφάνιση ανευρύσματος κοιλιακής αορτής. Συστήνεται στους άντρες από ηλικία 65 έως 75 να υποβληθούν σε έλεγχο για ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής με τη χρήση υπερήχων. Σημαντικό ρόλο στον έλεγχο αυτό, πέραν του καπνίσματος, παίζει και το θετικό οικογενειακό ιστορικό ανευρύσματος. Όσοι έχουν θετικό οικογενειακό ιστορικό θα πρέπει να κάνουν έλεγχο για τυχόν ύπαρξη ανευρύσματος κοιλιακής αορτής στην ηλικία των 60 ετών.

Δεν είναι ξεκάθαρο αν ισχύουν τα ίδια για τις γυναίκες ηλικίας 65 έως 75 ετών. Σε κάθε περίπτωση ρωτήστε το γιατρό σας αν χρειάζεται να κάνετε έλεγχο με τη χρήση υπερήχων λόγω ύπαρξης πιθανών προδιαθεσικών παραγόντων. Τα παραπάνω ισχύουν για γυναίκες καπνιστές. Στη περίπτωση που δεν υπάρχει ιστορικό καπνίσματος δεν υπάρχει ένδειξη για προληπτικό έλεγχο στις γυναίκες.

Αιτίες

Η μεγάλη πλειονότητα των ανευρυσμάτων της αορτής εμφανίζεται στο τμήμα της κοιλιακής αορτής. Αν και οι ακριβείς παράγοντες που οδηγούν στην εμφάνιση ανευρυσμάτων κοιλιακής αορτής δεν είναι γνωστοί οι σημαντικότεροι παράγοντες κινδύνου είναι οι παρακάτω:

• ηλικία άνω των 65
• το κάπνισμα τσιγάρου
• το αρσενικό φύλο
• η ύπαρξη ανευρυσμάτων σε άλλες περιοχές του σώματος
• η αθηρωμάτωση
• Η υψηλή αρτηριακή πίεση
• φλεγμονή της αορτής
• τραυματισμός
• κληρονομικότητα

Τα ανευρύσματα μπορεί να εμφανιστούν οπουδήποτε κατά μήκος της αορτής όσα εντοπίζονται στο κομμάτι της αορτής εντός του θώρακα ονομάζονται θωρακικά. Η συντριπτική πλειοψηφία όμως των ανευρυσμάτων εντοπίζεται στο τμήμα της αορτής που διέρχεται από την κοιλιακή χώρα και έτσι αποκαλούνται ανευρύσματα κοιλιακής αορτής.

Επιπλοκές του ανευρύσματος κοιλιακής αορτής

Η διάταση ή ακόμη χειρότερα η ρήξη αποτελούν τις σημαντικότερες επιπλοκές του ανευρύσματος κοιλιακής αορτής. Πιθανή ρήξη ανευρύσματος κοιλιακής αορτής είναι απειλητική για τη ζωή λόγω κατακλυσμιαίας μιας εσωτερικής αιμορραγίας. Όσο μεγαλύτερο είναι το ανεύρυσμα και όσο πιο γρήγορα μεγαλώνει, τόσο αυξάνει η πιθανότητα ρήξης. Οι ενδείξεις και τα συμπτώματα της ρήξης ενός ανευρύσματος περιλαμβάνουν τα εξής:

• Αιφνίδιος και έντονος πόνος στην κοιλιά ή στη ράχη
• πόνος που αντανακλά στη ράχη ή στα πόδια
• εφίδρωση
• ζάλη
• ναυτία
• εμετοί
• χαμηλή αρτηριακή πίεση
• ταχυκαρδία

Μία άλλη σοβαρή επιπλοκή των ανευρυσμάτων κοιλιακής αορτής είναι ο σχηματισμός και η αποκόλληση θρόμβων αίματος, με αποτέλεσμα την περιφερική εμβολή στα πόδια, τα νεφρά η άλλα ενδοκοιλιακά όργανα.

Διάγνωση ανευρύσματος κοιλιακής αορτής

Τα ανευρύσματα κοιλιακής αορτής συχνά ανευρίσκονται κατά τη διάρκεια κλινικής εξέτασης για κάποια άλλη αιτία. Επίσης διαγιγνώσκονται κατά τη διάρκεια προληπτικού ιατρικού ελέγχου μετά από εκτέλεση ακτινογραφίας ή υπερήχων στην καρδιά ή στην κοιλιά.

Εάν δημιουργηθεί η υποψία ύπαρξης ανευρύσματος κοιλιακής αορτής τότε είναι απαραίτητο να εκτελεστούν οι παρακάτω εξετάσεις:

• υπερηχογράφημα κοιλιακής χώρας
• αξονική τομογραφία θώρακα, άνω και κάτω κοιλίας
• μαγνητική τομογραφία

Προληπτικός έλεγχος για ύπαρξη ανευρυσμάτων κοιλιακής αορτής

Άντρες καπνιστές ηλικίας από 65 έως 75 πρέπει να κάνουν προληπτικό έλεγχο με υπερηχογράφημα για τυχόν ύπαρξη ανευρύσματος. Άντρες ηλικίας άνω των 60 με θετικό οικογενειακό ιστορικό για ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής θα πρέπει να κάνουν τακτικό έλεγχο για πιθανή εμφάνιση ανευρύσματος κοιλιακής αορτής.

Όσον αφορά τις γυναίκες με ιστορικό καπνίσματος ή θετικό οικογενειακό ιστορικό ανευρυσμάτων, δεν είναι βέβαιο ότι ο προληπτικός έλεγχος σε ηλικία μεταξύ των 65 και των 75 θα ωφελούσε. Ρωτήστε τον αγγειοχειρουργό σας προκειμένου να σας πληροφορήσει σχετικά. Γυναίκες μη καπνίστριες δεν χρειάζονται προληπτικό έλεγχο για ύπαρξη ανευρύσματος κοιλιακής αορτής.

Θεραπεία ανευρύσματος κοιλιακής αορτής

Σκοπός της θεραπείας είναι να προλάβει τη ρήξη του ανευρύσματος. Οι θεραπευτικές επιλογές είναι είτε η παρακολούθηση του ασθενούς είτε η χειρουργική αντιμετώπιση. Η απόφαση του γιατρού σας θα εξαρτηθεί από το μέγεθος του ανευρύσματος και το ρυθμό αύξησης του μεγέθους αυτού.

Αν το μέγεθος του ανευρύσματος είναι μικρό, κάτω από 4,5 εκατοστά χωρίς συμπτώματα, τότε ο γιατρός σας θα σας συστήσει τακτική ιατρική παρακολούθηση προκειμένου να προσδιοριστεί ο ρυθμός αύξησης του μεγέθους. Συνήθως απαιτείται ο έλεγχος με υπερηχογράφημα έξι μήνες μετά την αρχική διάγνωση και στη συνέχεια ετήσιος έλεγχος.

Χειρουργική αντιμετώπιση ανευρύσματος κοιλιακής αορτής

Χειρουργική αντιμετώπιση είναι απαραίτητη αν το ανεύρυσμα υπερβαίνει τα 5 εκατοστά σε διάμετρο. επίσης αντιμετώπιση χρειάζονται και τα ανευρύσματα που εμφανίζουν ρυθμό αυξήσεις μεγαλύτερο από μισό εκατοστό το έτος.οι χειρουργικές μέθοδοι για την αποκατάσταση των ανευρυσμάτων κοιλιακής αορτής χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:

• Ανοικτή αποκατάσταση του ανευρύσματος. Η ανοιχτή μέθοδος αποκατάστασης των ευρημάτων συνιστάται στην αντικατάσταση του ανευρυσματικού σάκου με συνθετικό μόσχευμα. Ο χρόνος πλήρους αποθεραπείας είναι περίπου ένας μήνας.
• Ενδαγγειακή αποκατάσταση του ανευρύσματος. Η ενδαγγειακή μέθοδος είναι λιγότερο επεμβατική και σήμερα πλέον χρησιμοποιείται πιο συχνά από την ανοικτή. Κατά τη διάρκειά της μεθόδου καθετηριάζονται οι κοινές μηριαίες αρτηρίες και τοποθετείται ειδικό συνθετικό μόσχευμα που απομονώνει το ανεύρυσμα από την κυκλοφορία. Η αποθεραπεία των ασθενών είναι πολύ ταχύτερη αλλά δυστυχώς δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστεί η μέθοδος σε όλους τους ασθενείς. Συζητήστε με τον γιατρό σας αν η τοποθεσία και η μορφολογία του ανευρύσματος επιτρέπει την αποκατάστασή του με την ενδαγγειακή μέθοδο. Μετά την θεραπεία θα χρειαστείτε συχνή παρακολούθηση με σκοπό τη διάγνωση τυχόν διαφυγής και αύξησης του ανευρύσματος.

Τα απώτερα ποσοστά επιβίωσης είναι παρόμοια και για τις δύο μεθόδους. Το πλεονέκτημα της ενδαγγειακής αντιμετώπισης συνίσταται κυρίως στον μικρότερο χρόνο αποκατάστασης και στις λιγότερες άμεσες επιπλοκές. Η επιλογή της θεραπευτικής μεθόδου θα εξαρτηθεί από μία σειρά παραγόντων μεταξύ των οποίων είναι η ακριβής θέση του ανευρύσματος, το μέγεθος αυτού, η ηλικία αλλά και τα ιδιαίτερα μορφολογικά χαρακτηριστικά του ανευρύσματος. Ο αγγειοχειρουργός σας θα συζητήσει μαζί σας την κατάλληλη μέθοδο θεραπείας.